Futbolda Şike ve Teşvik Primi Suçları: 6222 Sayılı Kanun

Sporun dürüstlük ilkesini zedeleyen şike ve teşvik primi iddiaları, basit birer disiplin suçu değil; hürriyeti bağlayıcı cezalar gerektiren ve Ağır Ceza Mahkemelerinin görev alanına giren ciddi suçlardır.

Bursa Ağır Ceza Avukatı Ersin Doğan olarak; 6222 Sayılı Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun çerçevesinde şike suçunu, teşvik primini, görevli mahkeme hususunu ve tutuklama nedenlerini hukuki boyutuyla inceledim.

1. Şike Suçu Nedir? Anlaşma Yapmak Yeterli midir? (Madde 11)

6222 Sayılı Kanun’un 11. maddesi şikeyi net tanımlar:
Belirli bir spor müsabakasının sonucunu etkilemek amacıyla bir başkasına kazanç veya sair menfaat sağlayan kişi şike suçunu işlemiş olur.

Sonucun Değişmesi Gerekmez – "Tehlike Suçu"

Şike suçunun oluşması için:

• Maç sonucunun fiilen değişmesi,
• Oyuncunun sahada kötü oynaması, zorunlu değildir.

Tarafların menfaat karşılığı ANLAŞMA YAPMASI suçun tamamlanması için yeterlidir.

Cezası

Şike yapanlar veya buna aracılık edenler hakkında:

• 1 yıldan 3 yıla kadar hapis,
• 20.000 güne kadar adlî para cezası hükmolunur.

2. Görevli Mahkeme Neresidir? (Neden Ağır Ceza?)

Şike ve teşvik primi suçlarında ceza üst sınırı 3 yıl olmasına rağmen, bu suçlar yapısı gereği bireysel işlenmesi zor suçlardır.

Eylemler genellikle bir organizasyon, hiyerarşi ve süreklilik gerektirdiğinden; savcılık makamları bu suçları "Suç İşlemek Amacıyla Örgüt Kurma" (TCK 220) suçu ile birlikte değerlendirmektedir.

Örgütlü suç kapsamına girdiği için yargılamalar Ağır Ceza Mahkemelerinde yapılmaktadır.

3. Teşvik Primi Suç Mudur?

"Rakibi motive etmek suç olmaz" düşüncesi yanlıştır. Bir takımın galip gelmesi veya yenilmesi için üçüncü kişilerin maddi menfaat sağlaması Teşvik Primi Suçudur.

Cezası

Teşvik primi suçu, şike suçuyla aynı kapsamda cezalandırılır; ancak ceza yarı oranında indirilir. Buna rağmen hapis cezası gerektirir.

4. HAGB ve Erteleme YASAĞI (Madde 11/9)

Bu suçun en kritik noktası infaz rejimidir. 6222 Sayılı Kanun’un 11/9. fıkrası gereği:

• HAGB (Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması) uygulanamaz,
• Hapis cezası ertelenemez,
• Hapis cezası paraya çevrilemez.

➡️ Yani şike veya teşvik priminden ceza alan kişi, cezasını kapalı/açık ceza infaz kurumunda çeker.

5. Kulüp Yöneticileri ve Başkanların Sorumluluğu

Kanun koyucu, spor camiasında otorite sahibi kişileri daha ağır sorumlu tutmuştur.

• Ağırlaştırılmış Ceza: Suçun; kulüp başkanı, yönetim kurulu üyeleri, teknik direktör veya menajer tarafından işlenmesi halinde ceza yarı oranında artırılır.
• Hak Yoksunluğu: Bu kişiler yöneticilik yapamaz ve spor müsabakalarını seyirden yasaklanır.

6. Tutuklama Nedenleri (CMK 100)

Şike soruşturmalarında neden tutuklama kararı verilir?

• Delil Karartma Şüphesi: Şike anlaşmaları gizli mesajlarla ve elden para teslimatıyla yapıldığından, şüphelilerin dışarıda olması delillerin yok edilmesi riskini doğurur.
• Örgütlü Suç Şüphesi: Suçun örgütlü işlendiği iddiası, tutuklama tedbirini kuvvetlendirir.

SIKÇA SORULAN SORULAR (SSS)

1. Şike suçundan aldığım ceza paraya çevrilir mi?

Hayır. 6222 Sayılı Kanun'un 11. maddesinin 9. fıkrası açıkça belirtir ki; bu suçtan alınan hapis cezaları seçenek yaptırımlara (para cezasına) çevrilemez ve ertelenemez. Hapis yatari vardır.

2. Teşvik primi verdim ama rakip takım maçı kazanamadı, yine de ceza alır mıyım?

Evet, alırsınız. Teşvik primi suçunda "sonuç" aranmaz. Menfaatin vaat edilmesi veya verilmesi suçun oluşumu için yeterlidir. Paranın verilmiş olması suçu tamamlar.

3. Şike davası hangi mahkemede görülür?

Şike davaları, genellikle TCK 220 (Suç Örgütü) kapsamında değerlendirildiği ve kapsamlı dosyalar olduğu için Ağır Ceza Mahkemelerinde görülmektedir.

4. Kulübün oyuncusuna "Maçı kazanırsan prim vereceğim" demesi suç mu?

Hayır (Madde 11/6). Kulüplerin kendi oyuncularına veya teknik heyetine galibiyet primi vermesi suç değildir. Suç olan, üçüncü kişilerin (başka bir takımın) prim vermesidir.

SONUÇ

Şike ve teşvik primi iddiaları:

• Kariyerleri bitirebilen,
• HAGB ve Erteleme yasağı nedeniyle doğrudan hapisle sonuçlanan,
• Ağır Ceza Mahkemesi yetkisinde olan,

son derece ciddi yargılamalardır. Soruşturma aşamasında doğru ifade verilmesi ve hukuki sürecin profesyonelce yönetilmesi için Bursa ve çevresinde deneyimli bir Ağır Ceza Avukatından destek almak hayati önem taşır.

Hukuki sürecinizde gecikmeden danışmanlık alın.